Tìm hiểu chung
Liken phẳng ở miệng là gì?
Liken phẳng ở miệng là một tình trạng viêm liên tục (mãn tính) có ảnh hưởng đến màng nhầy trong niêm mạc miệng. Liken phẳng ở miệng có thể xuất hiện là mảng màu trắng, như sợi ren; tổ chức mô sưng đỏ. Các tổn thương này có thể gây bỏng rát, đau hoặc khó chịu.
Mức độ phổ biến của liken phẳng ở miệng
Ai cũng có thể bị tình trạng này. Nữ giới thường có nhiều khả năng mắc tình trạng này hơn nam giới. Liken phẳng ở miệng phổ nhất ở những người hơn 40 tuổi, nhưng trẻ em và thanh thiếu niên cũng có thể mắc. Hãy thảo luận với bác sĩ để biết thêm thông tin.
Triệu chứng
Những dấu hiệu và triệu chứng của liken phẳng ở miệng là gì?
Các triệu chứng có thể đến chậm hoặc bắt đầu cùng một lúc. Bạn có thể bắt đầu với triệu chứng khô hoặc cảm giác vị kim loại, bỏng rát trong miệng. Sau đó, bạn sẽ thấy xuất hiện những đốm trắng trên lưỡi, má và nướu răng. Chúng có thể là những dấu chấm nhỏ hoặc hình như sợi ren. Niêm mạc miệng cũng có thể bị sưng đỏ. Đôi khi, bạn sẽ có bong tróc hoặc phồng rộp.
Những vết loét có thể gây bỏng rát và đau đớn. Tổn thương nặng hơn khi bạn ăn hoặc uống những loại thực phẩm cay, mặn, chua (nước cam, cà chua) hoặc cồn. Các loại đồ ăn vặt giòn và đồ uống có chứa caffeine cũng có thể làm tình trạng này nặng hơn.
Bác sĩ có thể chẩn đoán liken phẳng ở miệng bằng cách sinh thiết. Bác sĩ sẽ làm xét nghiệm mẫu này trong phòng thí nghiệm để xác định chẩn đoán. Bạn cũng có thể cần xét nghiệm máu để loại trừ các tình trạng khác.
Bạn có thể gặp các triệu chứng khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.
Khi nào bạn cần gặp bác sĩ?
Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nêu trên hoặc có bất kỳ câu hỏi nào, xin vui lòng tham khảo ý kiến bác sĩ. Cơ địa mỗi người là khác nhau, vì vậy hãy hỏi ý kiến bác sĩ để lựa chọn được phương án thích hợp nhất.
Nguyên nhân
Nguyên nhân nào gây ra liken phẳng ở miệng?
Nguyên nhân gây ra liken phẳng ở miệng chưa được biết rõ. Tuy nhiên, sự xuất hiện nhiều tế bào lympho T, một loại tế bào bạch cầu có liên quan đến phản ứng viêm, dường như kích hoạt liken phẳng ở miệng. Mặc dù điều này có thể liên quan đến một rối loạn miễn dịch, song vẫn cần nhiều nghiên cứu thêm.
Ở một số người, liken phẳng ở miệng có thể bị kích hoạt bởi một số thuốc, chấn thương miệng, nhiễm trùng hoặc các chất gây dị ứng như vật liệu nha khoa. Tuy nhiên, những nguyên nhân này chưa được công nhận.
Nguy cơ mắc phải
Những ai thường mắc phải liken phẳng ở miệng?
Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ phát triển liken phẳng ở miệng như có một rối loạn xảy ra với hệ thống miễn dịch hoặc dùng một số thuốc nhất định, tuy nhiên cần được nghiên cứu thêm.
Chẩn đoán & điều trị
Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.
Những kỹ thuật y tế nào dùng để chẩn đoán liken phẳng ở miệng?
Bác sĩ chẩn đoán liken phẳng ở miệng dựa trên:
- Thảo luận về bệnh sử, vấn đề nha khoa và các loại thuốc bạn đang dùng
- Rà soát các triệu chứng, bao gồm tổn thương trong miệng và bất kỳ nơi nào khác trên cơ thể
- Kiểm tra miệng và các khu vực khác nếu cần
Bác sĩ cũng có thể yêu cầu các xét nghiệm như:
- Sinh thiết. Một mẫu mô nhỏ được lấy từ một hoặc nhiều tổn thương trong miệng và kiểm tra dưới kính hiển vi để tìm kiếm dấu hiệu của liken phẳng ở miệng. Kiểm tra bằng kính hiển vi chuyên biệt có thể cần thiết để xác định loại protein của hệ miễn dịch thường liên quan đến liken phẳng ở miệng.
- Nuôi cấy khuẩn. Sử dụng một tăm bông lấy mẫu các tế bào từ miệng. Các mẫu được kiểm tra dưới kính hiển vi để xác định xem bạn có nhiễm nấm, nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc virus thứ phát không.
- Xét nghiệm máu. Có thể được thực hiện để xác định các tình trạng như viêm gan C có liên quan đến liken phẳng ở miệng nhưng hiếm gặp, ngoài ra triệu chứng lupus có thể trông giống như liken phẳng ở miệng.
Những phương pháp nào dùng để điều trị liken phẳng ở miệng?
Nếu chỉ cảm thấy nhám nhẹ trong miệng, bạn có thể không cần điều trị. Nếu bạn bị đau hoặc có vết loét, bác sĩ có thể kê một loại kem corticosteroid. Trong trường hợp hiếm hoi, bác sĩ có thể kê toa thuốc uống steroid.
Chế độ sinh hoạt phù hợp
Những thói quen sinh hoạt nào giúp bạn quản lý liken phẳng miệng?
Lối sống và các biện pháp khắc phục tại nhà sau có thể giúp bạn đối phó với liken phẳng miệng:
- Vệ sinh răng miệng tốt. Giữ miệng sạch để giảm các triệu chứng và giúp ngăn ngừa nhiễm trùng. Nhẹ nhàng chải răng ít nhất hai lần một ngày bằng cách sử dụng kem đánh răng loại nhẹ và dùng chỉ nha khoa hàng ngày.
- Điều chỉnh chế độ ăn uống. Tránh các loại thức ăn cay, mặn hoặc chua nếu chúng kích hoạt hoặc làm trầm trọng thêm các triệu chứng của bạn. Chọn các thực phẩm mềm để hạn chế sự khó chịu. Giảm bớt hoặc loại bỏ việc sử dụng caffeine.
- Tránh chất kích thích. Tránh uống rượu hoặc thuốc lá. Ngoài ra, tránh những thói quen có thể làm tổn thương bên trong miệng như tự cắn môi hoặc má.
- Tìm hiểu và quản lý căng thẳng. Căng thẳng có thể làm các triệu chứng trở nên phức tạp hơn hoặc kích hoạt bệnh tái phát, bạn cần phải phát triển các kỹ năng để tránh hoặc kiểm soát căng thẳng. Bác sĩ có thể giới thiệu bạn đến một chuyên gia về sức khỏe tâm thần để giúp bạn xác định những căng thẳng, xây dựng chiến lược quản lý căng thẳng hoặc giải quyết nỗi bận tâm về sức khỏe tâm thần khác.
- Đi khám bác sĩ hoặc nha sĩ thường xuyên. Gặp nha sĩ hai lần một năm để kiểm tra và làm sạch răng miệng, hoặc thường xuyên hơn theo chỉ dẫn của bác sĩ nha khoa. Điều trị dài ngày thường được yêu cầu, hãy nói chuyện với bác sĩ hoặc nha sĩ để xác định mức độ thường xuyên tái khám để đánh giá cách xử lý của bạn có hiệu quả không và tầm soát ung thư.
Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất.
Chúng tôi không đưa ra các lời khuyên, chẩn đoán hay các phương pháp điều trị y khoa.