Chấy, hay còn gọi là chí, là một tình trạng khá phổ biến ở trẻ em, gây khó chịu và mất tự tin ở trẻ. Thông thường, bác sĩ sẽ chỉ định các thuốc trị chấy cho trẻ. Bên cạnh đó, một số biện pháp tại nhà có thể giúp phòng ngừa và điều trị chấy cho trẻ.
Chấy không phải là tình trạng phổ biến ở người lớn, nhưng lại là một vấn đề ở trẻ em. Chấy thường làm trẻ ngứa, khó chịu và mất tự tin với bạn bè và mọi người xung quanh. Để điều trị chấy, bác sĩ có thể chỉ định thuốc trị chấy hoặc hướng dẫn các biện pháp khác tại nhà. Một số trường hợp bạn nên xem xét điều trị chấy như:
- Nếu bạn thấy chấy trên đầu hoặc cơ thể của con bạn, hãy đưa trẻ đến bác sĩ.
- Nếu bạn sống hoặc ở gần người có chấy, bạn cần được kiểm tra.
- Bất cứ ai dùng chung giường với người có chấy nên được điều trị chấy cùng lúc.
Thuốc trị chấy
Bạn có thể điều trị chấy tại nhà. Bạn có thể tự mua thuốc trị chấy (gọi là pediculicides) tại nhà thuốc hoặc theo toa của bác sĩ. Các thuốc trị chấy thường có dạng dầu gội, nước thơm và nước rửa dạng kem. Nếu bạn đang mang thai hoặc cho con bú, hãy nhờ bác sĩ giới thiệu một sản phẩm an toàn để sử dụng.
Các sản phẩm không cần toa và các phương pháp điều trị theo toa có thể giết chấy sống và trứng của chúng (trứng chấy). Bạn hãy kiểm tra thông tin trên nhãn cẩn thận.
Các thuốc trị chấy không cần toa thường chứa các thành phần hoạt tính này:
- Piperonyl butoxide với pyrethrin (A-200, Pronto, R & C, Rid, Triple X): bạn có thể sử dụng thuốc này cho trẻ từ 2 tuổi trở lên. Thuốc được làm từ hoa cúc. Không sử dụng nó nếu bạn bị dị ứng với hoa cúc hoặc cỏ lưỡi chó.
- Permethrin lotion, 1% (Nix): loại dầu gội này có thể được sử dụng cho trẻ sơ sinh và trẻ em từ 2 tháng tuổi trở lên.
- Dimethicone: đây là thuốc chứa silicon, không chứa chất diệt sâu bọ, hoạt động bằng cách bao phủ chấy và ngăn chặn khả năng sử dụng nước của chúng. Một số nghiên cứu đã cho thấy thuốc trị chấy này có hiệu quả hơn các sản phẩm có chứa chất trừ sâu bọ.
Bạn lưu ý không sử dụng nhiều hơn lượng được đề nghị hoặc kết hợp các sản phẩm khác. Nếu bạn vẫn thấy chấy di chuyển sau khi sử dụng thuốc không cần toa, hãy đến gặp bác sĩ. Bạn có thể cần một sản phẩm mạnh hơn.
Các thuốc trị chấy theo toa bao gồm:
- Cồn benzyl (Ulesfia): thuốc này chỉ giết chết chấy đang hoạt động, không giết trứng. Bạn có thể sử dụng thuốc để điều trị chấy ở trẻ em từ 6 tháng tuổi trở lên và an toàn cho phụ nữ mang thai hoặc cho con bú. Bạn chải tóc trước, xoa sản phẩm vào tóc khô và giữ yên khoảng 10 phút trước khi xả nước. Bạn thực hiện tương tự trong khoảng 1 tuần để thấy hiệu quả.
- Ivermectin (Sklice): thuốc này tiêu diệt hầu hết chấy, thậm chí là chấy mới nở, chỉ với một lần sử dụng. Bạn không cần phải chải trứng và không cần phải điều trị lần thứ hai. Trẻ em từ 6 tháng tuổi trở lên có thể sử dụng sản phẩm này.
- Malathion (Ovide): thuốc trị chấy này rất mạnh, làm tê liệt, giết chấy và một số trứng chấy. Thuốc được sử dụng cho trẻ từ 6 tuổi trở lên. Nếu vẫn thấy chấy 7–9 ngày sau đó, bạn sẽ cần cách điều trị thứ hai. Cảnh báo: sản phẩm này dễ gây cháy. Vì vậy, bạn nên tránh tất cả các loại thuốc lá và nguồn nhiệt, bao gồm máy sấy tóc, máy làm quăn tóc, bật lửa, lò sưởi, máy sưởi ấm và bếp ga. Sử dụng chúng cùng một lúc có thể gây cháy.
- Spinosad (Natroba): bạn thường chỉ cần một lần điều trị với sản phẩm này. Thuốc giết chết trứng và chấy sống. Thuốc này an toàn sử dụng cho trẻ em từ 4 tuổi trở lên.
Một số lưu ý khi bạn sử dụng các thuốc trị chấy:
- Luôn luôn làm theo hướng dẫn của sản phẩm một cách cẩn thận.
- Sử dụng lược răng nhỏ hoặc lược chải chấy đi kèm với sản phẩm để chải sạch tất cả trứng. (Một số sản phẩm theo toa không yêu cầu chải chấy)
- Nếu bạn đang sử dụng một loại dầu gội trị chấy, hãy chắc chắn bôi dầu gội trong bồn rửa hoặc bồn tắm khi bạn hoặc con bạn còn mặc đồ. Không sử dụng sản phẩm trong khi tắm vòi sen. Bạn cần hạn chế để thuốc chạm vào người.
Tác dụng phụ thường gặp nhất của phương pháp điều trị chấy là kích ứng da. Chúng có thể gây cháy tạm thời hoặc châm chích da.
Các cách khác để điều trị chấy
Nếu bạn không muốn sử dụng phương pháp điều trị hóa chất, hãy nói chuyện với bác sĩ về các lựa chọn khác. Bạn chỉ cần làm ướt tóc và sử dụng lược răng nhỏ (lược bí) để loại bỏ chấy và trứng của chúng. Bạn sẽ cần phải làm điều này trong ít nhất 3 tuần.
Các biện pháp diệt chấy tại nhà
Chấy có thể ra khỏi cơ thể và bò lên các vật dụng gần đó, như khăn trải giường, khăn tắm và mũ. Tuy nhiên, chúng cần máu người để tồn tại, vì vậy chúng không sống lâu sau khi rời khỏi cơ thể. Một số biện pháp tại nhà có thể giúp bạn diệt được chấy như:
- Rửa sạch bất kỳ vật dụng nào được sử dụng hoặc đồ mặc trên người trong nước nóng, sấy khô với nhiệt độ cao. Chấy và trứng chấy sẽ chết khi tiếp xúc với nhiệt độ hơn 54°C trong vòng 5 phút. Giặt sạch áo khoác, mũ, khăn quàng cổ, vỏ gối, drap trải giường, băng đô – bất kỳ vật gì chạm vào da hoặc da đầu.
- Hãy để quần áo vào một túi nhựa trong 2 tuần nếu bạn không thể để các đồ vật vào máy giặt và máy sấy.
- Hút bụi thảm, ghế sofa, nệm, các đồ nội thất và sàn nhà để loại bỏ lông có thể chứa trứng chấy còn sống bám vào.
Nếu bạn bị chấy, đừng xấu hổ. Đây không phải là một dấu hiệu của bệnh hoặc ở bẩn. Ngay cả những người sạch sẽ cũng có thể mắc chấy. Để tình trạng này không lây lan, bạn hãy nói chuyện với giáo viên để họ kiểm tra trẻ và lớp học (do trẻ học bán trú ngủ chung nên dễ lây chấy) nhằm ngăn chặn các loại chấy này lây lan.